تغییرات ویرایش هفتم پمباک - PMBOK7th

بر اساس اخبار PMI، ویرایش هفتم PMBOK در تاریخ اول آگوست 2021  ( 10 مردادماه 1400) منتشرخواهد شد. 

چرا PMBOK تغییر می کند ؟

تاکنون عمدتاً PMBOK بر روی تکنیک های مدیریت پروژه آبشاری (Waterfall) متمرکز شده است. اما با رشد سریع تکنولوژی، رقابت سخت تر از گذشته شده است. چرخه های عمر محصول کوتاه تر و نیازمندی های محصول یا پروژه می تواند در گذر زمان براساس پیشرفت پروژه تغییر کند.با رویکردهای متداول مدیریت پروژه، امکان پاسخ سریع به تغییر نیازمندی های پروژه میسر نبوده و به همین دلیل رویکردها و روش های مدیریت پروژه چابک (Agile) در دهه سال 2000 میلادی شکل گرفتند. این چارچوب های چابک شروع به تطبیق با سازمان ها بسیاری در زمینه مدیریت پروژه به خصوص در صنعت فن آوری اطلاعات و نرم افزاری نمودند.PMP معتبرترین مدرک مدیریت پروژه در سراسر جهان با نزدیک به 1 میلیون متخصص دارنده این مدرک است و PMBOK به مثابه ستون فقرات محتوای آزمون PMP است. از آنجا که پویایی مدیریت پروژه، چارچوب های رایج و تمایلات در حال تغییر هستند، PMBOK نیز باید متناسب با تغییرات حرفه مدیریت پروژه تغییر کند و این علت اصلی تغییر استاندارد PMBOK در هر 3 تا 5 سال است.

چه چیزهایی در ویرایش هفتم راهنمای PMBOK تغییر می کند ؟

اگر بخواهیم خلاصه تغییرات ویرایش هفتم PMBOK را در یک جمله بیان کنیم باید گفت :ویرایش هفتم استاندارد PMBOK مبتنی بر اصول (Principles) خواهد بود نه فرآیند ها (Process) و حجم آن نسبت به نسخه فعلی بسیار کمتر خواهد بود. متناسب با ویژگی های پروژه، صنعت و نیازمندی های ذینفعان و سازمان، مدیران پروژه تمایل به بکارگیری رویکردهای مختلف هنگام تحویل پروژه ها (Project delivery) دارند. این رویکردها میتوانند قابل پیش بینی (Predictive)، چابک (Agile)، هیبریدی (Hybrid) یا آبشاری (Waterfall) می باشند. نکته مهم و حائز اهمیت این است که استاندارد های مدیریت پروژه نباید یک رویکرد را بر دیگری ارجح بداند. استانداردهای مدیریت پروژه باید بر روی موفقیت پروژه و تحویل ارزش متمرکز باشند.

مقایسه مدیریت پروژه اصل محور با مدیریت پروژه فرآیند محور:

در ویرایش هفتم PMBOK، استانداردهای مدیریت پروژه  اصل (Principle)  محور جایگزین فرآیند محور خواهد شد. ویرایش های فعلی و قبلی PMBOK شامل حوزه های دانشی (Knowledge area) و هر حوزه دانشی شامل فرآیندها، ورودی ها، ابزار، تکنیک ها و خروجی ها است. این فرآیند ها در ویرایش هفتم PMBOK وجود نخواهند داشت. در آن شاهد اصولی هستیم که عموماً پذیرفته شده و در مدیریت پروژه مورد کاربرد قرار دارند. در حالیکه ویرایش های فعلی و قبلی PMBOK بر روی تحویل شدنی ها (Deliverables) تمرکز دارند، تکامل پویایی پروژه بر روی نتایج (outcomes) نهایی پروژه متمرکز است و PMBOK جدید بجای تحویل شدنی ها، بر روی نتایج نهایی تمرکز خواهد داشت.این به معنای بی اهمیت یا غیر مفید بودن رویکردهای فرآیند محور نمی باشد. بسیاری از سازمانها و متخصصان مدیریت پروژه همچنان از روش های متداول تحویل مدیریت پروژه استفاده می کنند. همچنین رویکردهای متعارف در ویرایش هفتم PMBOK باقی خواهند ماند.در ویرایش هفتم PMBOK، پروژه ها تنها تولید کننده محصولات یا تحویل شدنی ها نیستند بلکه نتایج نهایی را تحویل و به سازمان و ذینفعان آن ارزش می بخشد.

خلاصه تغییرات ویرایش هفتم PMBOK به روایت تصویر:

بر اساس پیش نویش ویرایش هفتم PMBOK و اطلاعیه های PMI، موارد اشاره شده در تصویر زیر تغییرات ویرایش هفتم نسبت به ویرایش ششم است:ویرایش ششم PMBOK شامل 3 بخش مقدمه و 10 حوزه دانشی است. در ویرایش هفتم PMBOK، به جای حوزه های دانشی، دامنه های عملکردی وجود خواهند داشت. همچنین بخش های متناسب سازی، مدل ها، روش ها و نمونه های خروجی در قالب فرم ها، برنامه ها، الگوها ( Artifacts) وجود خواهند داشت.ویرایش ششم PMBOK شامل  5 گروه فرآیندی مدیریت پروژه است: آغازین، برنامه ریزی، اجرایی، پایش و کنترل و اختتام که به عنوان 5 مرحله چرخه حیات پروژه نیز اشاره می گردند. هر حوزه دانشی شامل فرآیندهایی که به گروه های فرآیندی تعلق دارند. بعنوان مثال، فرآیند تخمین هزینه ها، فرآیندی است که متعلق به گروه فرآیندی برنامه ریزی و حوزه دانشی مدیریت هزینه ها است.در ویرایش هفتم PMBOK، شاهد تغییر رویکرد فرآیند محور به اصل محور خواهیم بود و نیز 12 اصل تحویل پروژه و سیستم تحویل ارزش وجود خواهد داشت. سیستم تحویل ارزش بر روی تحویل نتایج نهایی ارزشمند به جای تحویل شدنی ها متمرکز است. پروژه ها اجزای اصلی و بنیادین سیستم تحویل ارزش هستند و این اصول ]12 گانه[ به مدیران پروژه، اعضای تیم و ذینفعان در مورد نحوه و چگونگی دستیابی نتایج نهایی در نظر گرفته شده جهت ایجاد ارزش درون سازمان و ذینفعان کمک می کنند.

سیستم تحویل ارزش:

شکل بالا نشان دهنده رویکرد "سیستم تحویل ارزش" است که همراه با ویرایش هفتم PMBOK ارائه شده است. بر اساس این سیستم، استراتژی ها، ماموریت ها یا اهداف یک سازمان، تعیین کننده سرمایه گذاری ها یا پورتفولیوهای ( سبد پروژه ها) آتی آن است. پورتفولیوها می توانند شامل زیر مجموعه ای از پورتفولیوها، طرح ها یا پروژه ها باشند. به منظور اطمینان از اهداف پورتفولیوها، طرح و تحویل پروژه، می بایست به اهداف از قبل تعیین شده خود دست پیدا کنند. براساس نتایج نهایی پروژه ها، تاثیرات تجاری مورد تحلیل قرار گرفته و پورتفولیوها برای گام های آتی بازبینی یا تطبیق داده خواهند شد.زمانی که پروژه ها با موفقیت تحویل می شوند، ارزش تجاری مورد انتظار نیز باید برای سازمان کسب شده باشد که به آن "ارزش تجاری کسب شده" می گویند. براساس ارزش تجاری کسب و نتایج نهایی حاصل از تحویل پروژه ها، سازمان ها استراتژی خود برای ایجاد پورتفولیوهای جدید را تبیین میکنند.تیم های پروژه می توانند با استفاده از رویکردهای مختلف تحویل، نتایج نهایی را ایجاد نمایند. ممکن است در برخی پروژه ها، فعالیت ها بدون ابهام و مشخص باشند که با انجام و تکمیل آنها نتایج (Result) حاصل خواهد شد.برای برخی پروژه ها، اصطلاح "مدیریت پروژه"، ممکن است نامناسب باشد که از اینرو در ویرایش هفتم استاندارد PMBOK، برای پوشش نتایج نهایی و نیز تحویل شدنی های یک پروژه، بجای "مدیریت پروژه" از "تحویل پروژه" استفاده شده است.

ویرایش هفتم استاندارد PMBOK شامل اصولی 12 گانه خواهد بود و این اصول علت و چرایی تحویل پروژه را تعریف می کنند. اصول تحویل پروژه، بیان کننده یک واقعیت، معیار و ارزش بود و توصیفی نمی باشند. به منظور اطمینان از حصول نتایج نهایی تحویل پروژه ها، اعضای تیم پروژه می بایست از این 12 اصل به شرح ذیل اطمینان حاصل کنند:

1. نظارت/مشاوره : نظارت/مشاوره مداوم، سخت کوشانه و مبتنی بر احترام متقابل بر تحویل پروژه

2. تیم : ایجاد فرهنگ تیم سازی و مسئولیت پذیری

3. ذینفعان : تعامل با ذینفعان جهت شناسایی نیازها و علاقه مندی آنها

4. ارزش: تمرکز بر ارزش

5. تفکر جامع: تشخیص و پاسخ به تعاملات سیستم ها

6. رهبری: ایجاد انگیزش، تاثیر گذاری، مربی گری و آموزش

7.  متناسب سازی: تطبیق رویکرد تحویل پروژه بر اساس عواملی چون محل، فرهنگ، جغرافیا و ...

8. کیفیت: ایجاد کیفیت در فرآیندها و نتایج (پروژه)

9. پیچیدگی: حل پیچیدگی بر اساس دانش، تجربه و یادگیری

10. فرصت ها و تهدیدها: توجه به تهدیدات و فرصت ها (مقابله با تهدیدها و توجه به فرصت ها) 

11. توانایی تطبیق پذیری و واکنش به موقع: سازگار و مقاوم باشید 

12. مدیریت تغییرات: فعال کردن فرآیند تغییر جهت دستیابی به وضعیت پیش بینی شده در آینده

 پلتفرم جدیدی که همراه با ویرایش هفتم PMBOK ارائه خواهد شد: پلتفرم محتوای دیجیتالی تعاملی Standard Plus™

پلتفرم محتوای دیجیتالی تعاملی Standard Plus از طریق مدلها، روش ها و بخش مصنوعات با ویرایش هفتم PMBOK ارتباط برقرار خواهد کرد. این پلتفرم پاسخی به "چگونگی" درباره شیوه های فعلی، نو ظهور و آتی روش ها، مصنوعات و سایر اطلاعات مفید است. Standard Plus تصمیم دارد که با ITTO های ویرایش ششم PMBOK آغاز کند و از آنجا که مدیریت پروژه در حال تحول است از منابع جدید استفاده کند. این پلتفرم برای عرضه در آگوست 2021 برنامه ریزی شده است.

PMBOK چگونه آپدیت می شود ؟

PMI شش گام زیر را برای به روز کردن استاندارد PMBOK استفاده میکند:

1. PMI برای به روز رسانی یا توسعه استاندارد ، دستور تشکیل جلسه به یک کمیته داوطلب را صادر میکند.
2. کمیته داوطلب پیش نویس یا اصلاحات استاندارد موجود را تهیه میکند.
3. یک گروه از متخصصان مرتبط با حوزه استاندارد، پیش نویس اولیه استاندارد را بررسی و نظرات خود را به کمیته اعلام می کنند.
4. کمیته مذکور، پیش نویس استاندارد را بازنگری کرده و سندی را برای بازبینی عمومی و دریافت نظرات آماده میکند. کمیته، نظرات دریافت شده را مورد توجه قرار داده و ممکن است براساس آنها استاندارد را بازنگری نماید.
5. استاندارد نهایی توسط کمیته ای به نام "کمیته جامع استاندارد" که متشکل از داوطلبان این حرفه برای اعتبار سنجی نهایی است ارائه می گردد.
6. استاندارد جدید برای تائید توسط مدیر PMIارسال میگردد. و پس از آن آماده سازی نهایی و انتشار آن صورت می پذیرد.

خلاصه تغییرات ویرایش هفتم PMBOK:

در این مقاله سعی شد از طریق بررسی پیش نویس نسخه هفتم PMBOK و اطلاعیه های PMI، تغییرات نسخه هفتم این استاندارد را معرفی کنیم. بیشترین اختلاف با ویرایش های قبلی تغییر از "مدیریت پروژه فرآیند محور" به "تحویل پروژه اصل محور" است که این رویکرد به جای فرآیندها، ورودی ها، خروجی ها، ابزار و تکنیک ها بر روی نتایج و اصول متمرکز خواهد بود.از این پس حوزه های دانشی در PMBOK وجود نداشته و بجای آن محدوده های عملکردی وجود خواهند دارند. یک پلتفرم دیجیتالی جدید وجود خواهد داشت به نام Standard Plus که با PMBOK مرتبط است. این پلتفرم، شیوه های فعلی، نو ظهور و آتی تحویل پروژه را برای استفاده متخصصان پروژه نشان می دهد.PMI در نظر دارد تا نسخه هفتم PMBOK رادر تاریخ اول آگوست 2021 منتشر کند. ویرایش هفتم PMBOK، دارای تغییرات اساسی و یک تغییر بزرگ از تکنیک های مدیریت پروژه آبشاری به روش های تحویل پروژه چایک و جامع است. پیشنهاد ما آمادگی برای آزمون PMP و شرکت در آزمون آن پیش از تغییرات است.