ادعا يا Claim در استانداردهاي موسسه مدیریت پروژه آمریکا (PMI) مانند استاندارد پمباک PMBOK، به اين صورت تعريف شده است: تقاضائي از سوي يک طرف قرارداد در ازاي وجود دلايلي اصولا صحيح و يا به گمان متقاضي صحيح که معمولا به خاطر اقدامات، دستورات و يا تغييرات اعمالي نامنطبق با مفاد قرارداد پروژه از سوي طرف ديگر قرارداد به وجود آمده و از لحاظ اقتصادي بين طرفين قابل حل و فصل نمي باشد.ادعا ( کلیم) از موضوعات لاینفک پروژه‌های اجرایی است، مدیریت حرفه‌ای و اثربخش، بهره‌گیری از کارشناسان متبحر و باسابقه، اشراف به موضوعات اجرایی و اصول حقوقی و قراردادی، به‌طور قطعی کیفیت اجرای پروژه را به نحو چشم‌گیری بالا خواهد برد. این بخش ارتباط تنگاتنگی با حوزه دانش تدارکات دارد.
مدیریت ادعا از پراهمیت ترین و یکی از چالش‌های بزرگ پروژه‌ها است. قراردادها عموما در زمان انجام، به دلایل متعدد با ادعای یکی از طرفین، نسبت به دیگری مواجه می‌شوند. ادعا معمولاً درخواست کتبی به انضمام مدارک قراردادی است که در موضوعات جبران خصارت زمانی، مالی و یا محقق شدن دیگر شرایط که از نظر قراردادی، باعث ایجاد اختلاف میان طرفین قرارداد می‌شود.ارزیابی موفقیت طرح های عمرانی به عنوان یکی از مشخصـه‌هـای توسـعه اقتصـادی هـر کشـور معمولاً از سه پارامتر اصلی زمان، هزینه و کیفیت استفاده می‌شود؛ با این حـال ممکـن اسـت عوامـل دیگری که به نظر نامرئی می‌رسند، نقـش مهـم و برجسـته‌ای داشـته باشـند کـه یکـی از ایـن عوامـل نامرئی ادعاها هستند. افزایش ادعاها در پـروژه‌هـای سـاخت بـا حصـول اهـداف اصـلی سه گانه مدیریت پروژه (زمان، هزینه و کیفیت)، رابطه معکـوس داشـته اسـت.
بـه طـور کلی ادعاها برای جبران خسارت می‌باشد. درپروژه‌های ساخت، جبران کردن خسارت به طور متداول با پرداخت هزینه انجام می‌شود .کلیم مالی، تمدید اجرا و کلیم زمانی یا تلفیقی از هر دو است. وجه تمایز تغییر و ادعا در عدم توافق و اجماع طرفین قرار داد در مورد صحیح بودن و یا عدم صحت موضوع می‌باشد . اگر در خصوص ادعا که اول یک رخداد محسوب می‌شود طرفین به اجماع برسند ادعا تبدیل به تغییر می‌شود و درپروسه مدیریت تغییرات پیگیری می‌شود. درغیر این صورت موضوع ادعا در فرآیند مدیریت ادعا و در قالب مذاکره، حکمیت و یا در آخر دعوی قضائی حل و فصل خواهد شد.
بسیاری از مدیران پروژه با تجربه، مبحث مدیریت دعاوی را هم ارز و هم ارزش مبحث مدیریت پروژه می‌دانند. بعضی از این مدیران حتی فراتر رفته و مدیریت پروژه واقعی را همان مدیریت دعاوی می‌دانند. هرچند از نظر بسیاری مدیریت دعاوی یک مبحث حقوقی می‌باشد. مدیریت دعاوی پروژه هرچند در نهایت تبدیل به یک موضوع حقوقی می‌شود اما در اصل ریشه در برنامه پروژه دارد و یک موضوع مرتبط با مهندسی و مدیریت پروژه می‌باشد.دوره آموزشی مدیریت ادعا سعی دارد ضمن ارایه روش ساختار یافته‌ای برای مدیریت دعاوی و نیز قوانین مربوط به ایران و مباحث مدیریت پروژه و برنامه‌ریزی مربوط به مدیریت ادعا، شما را با هر آنچه در این خصوص نیاز است آشنا کند. تفاوت این دوره آموزشی با سایر دوره‌ها کامل بودن آن و تلفیق مباحث تئوری و عملی است.
مخاطبین دوره : کلیه دانشجویان، فارغ التحصیلان و مهندسانی که با مباحث پروژه، قراردادها و برنامه‌ریزی سر و کار دارند و یا در آینده خواهند داشت.
سرفصل مطالب به صورت ذیل می باشد.
- مقدمه و تعاریف
- مبانی حقوقی
- نکات مهم قانون مدنی در ارتباط با قراردادها
- عقد و قرارداد
- مواد مربوط به مدیریت ادعا در شرایط عمومی پیمان
- تعریف ادعا
- ادعا در استانداردهای PMI
- ادعا و تغییر
- قرارداد و ادعا
- دسته بندی ادعا
- اعمال مدیریت دعاوی در همه مراحل
- ساختار سازمانی پیشنهادی جهت تهیه و بررسی ادعا
- گام‌های فرآیند مدیریت دعاوی
- مرحله اول: بررسی مدارک و شناخت
- مرحله دوم: تدوین و جمع‌آوری موارد اضافه‌کاری‌ها، تاخیرات و ادعاها
- مرحله سوم: تدوین و توجیه گزارش تاخیرات
- مرحله چهارم: طرح ادعاهای مالی
- تاخیر
- تاخیر و انحراف
- دسته بندی تاخیرات
- دلایل تاخیرها
- زمان تهیه لایحه تاخیرات
- مستندات مورد نیاز در پرونده تاخیرات
- فورس ماژور
- نمودار همپوشانی
- استفاده از شناوری
- روش های تحلیل تاخیرات
- تحليل تاخير با درنظر گرفتن پرداختهاي مالي
- تاخير در پرداخت پيش پرداخت
- تاخير در پرداخت صورت وضعيت هاي كاركرد
- جمع آوری، دریافت، بررسی و جمع بندی اطلاعات:
- هزینه هائی که درتاخیر مجاز به “پیمانکار” تحمیل می شود
- خسارت هائی که در تاخیرات غیر مجاز، به”کارفرما” متحمل می شود
- جریان اطلاعات
- جمع بندی