مدل بلوغ مديريت پروژه سازماني ( OPM3) را مي توان تا حدي از سريعترين (از نظر رشد و انتشار) و جامعترين مدل هاي بلوغ موجود در حوزه مديريت پروژه سازماني دانست. اين مدل در ابتدا در اكتبر سال 2003 ميلادي توسط موسسه مديريت پروژه (PMI ) توسعه يافت و نشر گرديد. نسخه دوم آن در سال 2009 ميلادي انتشار يافت. بيش از 2700 متخصص ورزيده مديريت پروژه از سراسر جهان در توسعه اين استاندارد مشاركت يافته اند.OPM3 نقشه راهي براي پياده سازي بهترين راهكارهاي مـديريت پروژه سازماني مي باشد. اين راهكارهاي برتر در استانداردهاي شناخته شده جهاني چون نسخه چهارم PMBOK. نسخه دوم استاندارد مديريت طرح. نسخه دوم استاندارد مديريت پورتفوليو (سبد پروژه ها).
نسخه دوم استاندارد كاربردي مديريت ارزش افزوده، استاندارد كاربردي (عملي) برآورد و تخمين هزينه و زمان و ... مشخص شده اند.OPM3 با هدف ارائه مسيري مطمئن براي سازمان ها به منظور پياده سازي راهكارهاي برتر مديريت پروژه سازماني در راستاي افزايش بلوغ و توانمندي مديريت پروژه در سازمان توسعه يافته است. در حال حاضر استانداردهای متعدد و گاهاً کمتر شناخته شده ای در حوزه مدیریت پروژه تولید و منتشر شده اند. OPM3 تنها مدل ارزیابی تعالی سازمان در بکارگیری ابزارها و فرآیندهای مدیریت پروژه نیست و شاید ده ها مدل مختلف در این حوزه ارائه گردیده اند که از میان معروفترین آنها می توان به مدل های زیر اشاره کرد:
1.مدل بلوغ توانمندی یا CMM که توسط مؤسسه مهندسی نرم افزار (SEI) در سال 1991 ارائه گردید.
2.مدل یکپارچه بلوغ توانمندی یا CMMI که نسخه تکمیل شده CMM می باشد و در سال 1993 منتشر شد.
3.مدل بلوغ مدیریت پروژه، طرح و پورتفولیو یا P3M3 که توسط اداره بازرگانی دولتی (OGC) انگلستان ارائه شده است.
4.مدل هایی چون Berkeley، Kerzner و مدل بلوغ مدیریت پروژه (PMMM) که توسط شخصیتهای حقیقی و حقوقی صاحب سبک و نام در حوزه مدیریت پروژه ارائه گردیده اند.
شاید در نگاه اوّل بواسطه تعدد این مدل ها، انتخاب یک مدل به عنوان مدل مرجع ارزیابی درجه بلوغ مدیریت پروژه سازمانی پیچیده و حتی امکان ناپذیر به نظر رسد امّا OPM3 ویژگی های کلیدی ای دارد که اکثر سازمان ها با اطمینان از اثر بخشی آن را انتخاب می نمایند. در ادامه به این ویژگی ها اشاره می نماییم.
مزیت های انتخاب استاندارد OPM3
1.استانداردOPM3 بر استانداردهای سه گانه رسمی مدیریت پروژه در زمینه های مدیریت پروژه، مدیریت طرح و مدیریت پورتفولیو متمرکز می باشد. لذا سازمانهای پروژه محوری که دانش عمومی یا رسمی مدیریت پروژه هایشان بر استانداردهای ®PMI استوار می باشد، OPM3 را انتخاب می نمایند.
2.استانداردOPM3 بلوغ مدیریت پروژه سازمانی را بر پایه وضعیت های استاندارد سازی، سنجش و اندازه گیری، کنترل و نظارت و بهبود (Standardize, Measure Control & Improve) در فرآیندهای هر سه حوزه پورتفولیو، طرح ها و پروژه ها (Portfolio, Programs & Projects) ارزیابی می نماید و از این نظر یک مسیر راه مشخص (Roadmap) برای سازمان ارائه می دهد.
3.استانداردOPM3 فرآیندهای مدیریت پروژه سازمانی را در قالب مجموعه راهکارهای برتر (Best Practices)، توانمندی و قابلیت های سازمان (Capabilities)، خروجی ها (Outcomes) و شاخصهای عملکرد کلیدی (یا حیاتی) سازمان (KPIs) ارزیابی و بر این اساس تحلیل می نماید.
4.تیم توسعه OPM3 بیش از 25 ابزار و مدل شناخته شده ارزیابی بلوغ و تعالی نظام های مدیریت سازمانی را پیش از ایجاد این مدل بررسی و مطالعه نموده اند و OPM3 خصوصیات و شاخصه های برگزیده این مدل ها را در خود مستتر ساخته است.