تحلیل کسب و کار (Business Analysis) چیست؟ در طی سالهای اخیر، عنوان و موضوع تحلیل کسب و کار رشد مهمی را در پروژه و طرح داشته است. بازار نشان دهنده این اهمیت می باشد. درخواست های برای مدیریت نیازمندیها، ارائه راهکارهای خلاق جهت حل مشکلات کسب و کار، حل مشکلات فنی کسب و کار بسیار زیاد شده است و تحلیل کسب و کار در واقع تبدیل به یکی از مهمترین شایستگی های مدیر پروژه شده است .
تحلیل کسب و کار عبارت است از “انجام فعالیتهای موردنیاز در شناسایی، مدیریت، برنامه ریزی، تحلیل و اعتبارسنجی نیازمندیهای یک سازمان و ارائه راهحل مناسب جهت دستیابی سازمان به اهدف تعیین شده” به عبارت ساده تر تحلیل کسب و کار را می‌توان علم تشریح فرآیندها، مکانیزم‌ها، جریان‌های اطلاعاتی، اهداف و استراتژی‌ها در دنیای کسب و کار دانست که می تواند شامل راه حل های مکانیزه و یا غیر مکانیزه باشد.
نیازمندی‌هایی که براثر انجام فرآیندهای یک کسب و کار ارضاء می‌گردند، در این تجزیه و تحلیل مشخص می‌گردند. امروزه تحلیل کسب و کار نقش به سزایی را در برنامه‌ریزی استراتژیک، شناخت ریسک‌ها و تبین روش‌ها و راهکارهای نوین در سازمانها بازی می‌کند.
تحلیلگر کسب و کار (Business Analyst) كيست؟
تحلیلگر کسب و کار فردی است که مسئول شناسایی نیازهای كسب و كار مشتریان و ذینفعان بوده و با هدف اینکه راهکارهای لازم برای رفع این نیازها و مشکلات موجود در كسب و كار تعیین گردد، فعاليت مينمايد. لذا تمامی متخصصین، علاقمندان و فعالان در نقش تحلیلگر سیستم، تحلیلگر کسب و کار، تحلیلگر داده، تحلیلگر فرآیند،معمار کسب و کار، مدیر و مشاور کسب و کار در حوزه تحلیل کسب و کار قرار گرفته و در دنیای حرفه ای به عنوان تحلیلگر کسب و کار شناخته می گردند.
تحلیلگر کسب و کار مسئول تعریف، مدیریت، استخراج، تحلیل، تایید و مستندسازی نیازمندیهای کسب و کار، سازمان و یا یک فرآیند سازمانی و ارائه راه حل مناسب در جهت پاسخگویی به نیارمندی ها و دستیابی سازمان به اهداف تعیین شده آن میباشد. تحلیلگر کسب و کار در بدو عمل؛ راهکار از پیش تعیین شده ای را ارائه نمی دهد. اما منحصراً بر اساس نیازمندیهای روشن و مدون است که راهکاری ارائه می گردد.
تحلیلگران کسب و کار، نقش کلیدی را به عنوان پل ارتباطی میان مشتریان، ذینفعان و تیم ارائه راهکار در سازمانها ايفا ميكنند. تحلیل کسب و کار به صورت متمایزی در حیطههای تحلیل مالی، مدیریت پروژه، تضمین کیفیت، توسعه سازمانی، تست، آموزش و توليد و توسعه مستندات کاربرد دارد. گرچه، با توجه به ابعاد و نوع عملكرد سازمان، یک تحلیلگر کسب و کار میتواند در یک یا چند تا از موارد فوق فعالیت نماید.
چه کسانی از تحلیل کسب و کار استفاده می کنند؟
تحلیل کسب و کار را می‌توان ابزاری مفید برای مدیران سازمانها، تجزیه و تحلیل گران سیستم‌های اجتماعی و اقتصادی، توسعه دهندگان سیستم‌های اطلاعاتی و مکانیزاسیون فرآیندهای کسب و کار دانست. در هریک از این نقش‌ها اطلاعات مورد نیاز با استفاده از تجزیه و تحلیل کسب و کار مبتنی بر روش‌های استاندارد در اختیار ایشان قرار میگیرد. نقشهای از قبیل تحلیلگر کسب و کار، تحلیلگر سیستم، معمار کسب و کار، تحلیلگر مبتنی بر تجربه کاربری (User Experience Designer)، مهندسین نیازمندیها، تحلیلگر داده، تحلیلگر سیستم کسب و کار، تحلیلگر کسب و کار فناوری اطلاعات و مدیران و مشاوران کسب وکار، نقشهایی هستند که با حوزه تحلیل کسب و کار مرتبط میباشند. کمپانیها معمولاً تحلیلگران سیستم خود را به شفافیت سایر افراد درگیر در پروژه تعریف نمینمایند. دانش تحلیلگران کسب و کار در تمامی پروژههایی که به شناخت و ارزیابی سیستم میپردازد (که عمدتاً به ایجاد و توسعه مکانیزاسیون نیز منتهی میگردد)، مورد استفاده قرار میگیرد.
چنانچه بخواهیم شناختی جامع با قابلیت انعطاف از نیازمندیها یک سازمان را داشته باشیم و عملکرد آن را ارزیابی و بهبود بخشیم، می بایستی ابتداً به دقت به مطالعه و بررسی نیازمندیها، فرآیندها، کنشگران و مجریان و ذینفعان کسب و کار بپردازیم. در چرخه عمر توسعه یک سیستم تحلیل کسب و کار در فاز ابتدایی، فعالیت خود را آغاز مینماید و در فازهای بعدی نیز به دلیل نیاز به مدیریت تغییرات، جمعآوری و مدیریت نیازمندیهای جدید و تست و اطمینان از ارائه خدمات تعیین شده مطابق با نیازمندیها بدست آمده، مورد استفاده واقع می شود.